Το μπάσκετ και η ιστορία του
Φέτος, το Μουντομπάσκετ συμπληρώνει την έκτη δεκαετίας ζωής, με την διοργάνωση να διεξάγεται στη Τουρκία, από τις 28 Αυγούστου μέχρι και τις 12 Σεπτεμβρίου.Ευκαιρία, λοιπόν, είναι αυτή την εβδομάδα, αγαπητοί αναγνώστες, να ασχοληθούμε λίγο και με τα αθλητικά γεγονότα. Έτσι, στο σημερινό “Αρθρογραφώντας” θα μάθουμε περισσότερα για την ιστορία του μπάσκετ.
Το 1891, ο Τζέιμς Νέισμιθ, θεολόγος και γυμναστής σε κολέγιο στο Σπρίγκφιλντ της Μασαχουσέτης, έψαχνε να βρει ένα παιχνίδι κλειστού χώρου, προκειμένου να απασχολεί τους μαθητές του κατά την διάρκεια του μακρύ χειμώνα της Νέας Αγγλίας. Σκεφτόταν ένα παιχνίδι ενδιαφέρον, θεαματικό, να παιζόνταν με μπάλα, αλλά να μη ήταν επικίνδυνο όπως το ποδόσφαιρο.Αφού απέρριψε διάφορες ιδέες, μία ενστικτώδης κίνηση ρίψης ενός τσαλακωμένου χαρτί στο καλάθι σκουπιδιών στάθηκε ικανή να δώσει στον καθηγητή την ιδέα όπου θα στήριζε το παιχνίδι.
Την επομένη, πήρε δύο καλάθια και τα κρέμασε στο μπαλκόνι του γυμναστηρίου του κολεγίου, που είχε ύψος 3 μέτρα και 5 εκατοστά, ύψος που μέχρι και σήμερα έχουν τα καλάθια του μπάσκετ. Στη συνέχεια χώρισε τους 18 μαθητές του σε δύο ομάδες των 9 ατόμων και ξεκίνησε να τους εξηγεί τους κανόνες. Αυτος ήταν ο πρώτος αγώνας στη ιστορία του αθλήματος: στις 21 Δεκεμβρίου 1891.Τον Μάρτιο της ίδιας χρονιάς διοργανώθηκε στο Σπρίνγκφιλντ το πρώτο τουρνουά μπάσκετ μεταξύ των μαθητών του κολεγίου. Λίγο αργότερα, ο φοιτητής Φρανκ Μάχαν πρότεινε στον καθηγητή Νείσμιθ να ονομάσουν το παιχνίδι αυτό “basketball” καθώς παίζεται με δύο καλάθια και μία μπάλα.
Το γυναικείο μπάσκετ ιδρύθηκε το 1892, ένα χρόνο δηλαδή μετά την ανακάλυψη του αθλήματος από τον James Naismith.Στο κολέγιο θηλέων Smith College στο Northampton, η γυμνάστρια Senda Berenson, γνωστή και ως “μητέρα” του γυναικείου μπάσκετ, υιοθέτησε το νέο άθλημα στο μάθημα της για λόγους διατήρησης της φυσικής κατάστασης των φοιτητριών της, αλλάζοντας λίγο τους κανόνες του Naismith με σκοπό να προωθήσει την ομαδικότητα και την συνεργασία και όχι τον ανταγωνισμό. Ο πρώτος αγώνας έγινε στις 21 Μαρτίου του 1893 στο Smith College ανάμεσα στις πρωτοετείς και τις δευτεροετείς φοιτήτριες. Θεατές ήταν μόνο γυναίκες, καθώς απαγορεύονταν η είσοδος στους άντρες. Το γυναικείο μπάσκετ εξαπλώθηκε πολύ γρήγορα σε όλη τη χώρα. Τον Απρίλιο του 1896 διεξήχθη ο πρώτος ενδοκολεγιακός αγώνας μεταξύ των κολεγίων του Stanford και της California στο Berkeley.
Η FIBA ιδρύθηκε στις 18 Ιουνίου 1932 από τις Ομοσπονδίες της Αργεντινής, της Τσεχοσλοβακίας, της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Λετονίας, της Πορτογαλίας, της Ρουμανίας και της Ελβετίας. Πρώτος Πρόεδρος ήταν ο Ελβετός Leon Bouflard και Γενικός Γραμματέας ο William Jones. Το 1935 έγινε το πρώτο Πανευρωπαικό Πρωτάθλημα Ανδρών στη Γενεύη με πρωταθλήτρια την Λιθουανία.
Στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων του Βερολίνου περιλαμβάνεται για πρώτη φορά το 1936 το ανδρικό μπάσκετ.Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1940, γίνεται η πρώτη ζωντανή τηλεοπτική μετάδοση αγώνα μπάσκετ από το Madison Sguare Garden. Το 1949, ιδρύθηκε στη Αμερική το πρωτάθλημα του ΝΒΑ. To πρώτο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ανδρών στο Μπουένος Αϊρες της Αργεντινής άρχισε το 1950 και το 1953 άρχισε το πρώτο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Γυναικών στο Σαντιάγκο της Χιλής.Ακόμα το γυναικείο μπάσκετ περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων του Μόντρεαλ για πρώτη φορά το 1976.
Το 1991 το μπάσκετ γιορτάζει τα 100 χρόνια δημιουργίας του μαζί με εκατομμύρια παίκτες και φίλους του παιχνιδιού σε εκδηλώσεις σε όλο τον κόσμο.Οι εκδηλώσεις ολοκληρώνονται στη γενέτειρα πόλη του μπάσκετ, στο Σπρίνγκφιλντ της Μασαχουσέτης στις ΗΠΑ.Το 1997 η FIBA αριθμεί 206 ομοσπονδίες- μέλη, ενώ το 2001 η FIBA διαχωρίστηκε σε πέντε ζώνες: στην FIBA Europe, FIBA Americas, FIBA Oceania, FIBA Asia και FIBA Africa.
Το μπάσκετ πρωτοεμφανίστηκε στην Ελλάδα το 1918 στη Θεσσαλονίκη. Ο Μάικλ Στεργιάδης, μαθητής του Νέισμιθ στο Σπριγκφιλντ καλλιέργησε το άθλημα. Το 1920 έγινε στη Σμύρνη και το πρώτο τουρνούα με την συμμετοχή πέντε ομάδων και νικητής ήταν ο Πανιώνιος. Αυτά τα τουρνουά συνεχίστηκαν μέχρι το 1924 και άρχισαν να παίρνουν μέρος φοιτητές και μαθητές. Ουσιαστικά όμως η επίσημη περίοδος για το ελληνικό μπάσκετ άρχισε το 1927, όταν ο ΣΕΓΑΣ συγκρότησε την πρώτη Τεχνική Επιτροπή του μπάσκετ και δύο χρόνια αργότερα διοργάνωσε το πρώτο πρωτάθλημα.
Το πρώτο μεταπολεμικό πρωτάθλημα διοργανώθηκε το 1945 και ο Παναθηναικός κέρδισε τον τίτλο. Από το 1949 άρχισαν να διοργανώνονται πρωταθλήματα και σε άλλες πόλεις, όπως στη Πάτρα, την Ρόδο και την Χαλκίδα. Επίσης, το 1949 η Εθνική
ομάδα Ανδρών κατακτά το χάλκινο μετάλλιο στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, ενώ το 1955 η Εθνική ομάδα Ανδρών κατακτά την 3η θέση στου Μεσογειακούς Αγώνες. Η Ελληνική Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης ιδρύθηκε το 1970.
Τέλος, 16 χρόνια μετά την ίδρυση της Ελληνικής Ομοσπονδίας, το 1986, η Εθνική ομάδα μετέχει για πρώτη φορά σε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα και κατατάσσεται στη 10η θέση. Ένα χρόνο αργότερα, το 1987, θεσπίζονται τα πρωταθλήματα της Α1 και Α2 Εθνικής κατηγορίας τα οποία κατακτούν αντίστοιχα ο ΑΣ ΑΡΗΣ και ο ΓΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ. Το 1996,το 2000 και το 2007 η ομάδα του Παναθηναικού αναδεικνύεται πρωταθλήτρια της Ευρώπης.
Sincerely yours
Mαίρη Κάντα
Σχόλια